مجموعه اميرچخماق، مجموعه اي با ارزش  در وسط بافت قديمي  و نام ميداني در شهر يزد است. اين مجموعه يكي از شاخص‌ترين مجموعه‌هاي تاريخي و گردشگري در شهر يزد محسوب مي‌شود.

مجموعه اميرچخماق يزد شامل بازار، تكيه، مسجد و دو آب‌انبار است كه قدمت‌شان به دوره تيموريان (قرن  9 هجري) مي‌رسد و در فهرست آثار تاريخي كشور نيز به ثبت رسيده‌اند. در آن دوره اميرجلال‌الدين چخماق از امرا و سرداران شاهرخ تيموري و حاكم يزد بود كه با همكاري همسر خود فاطمه‌خاتون براي آباداني شهر يزد مجموعه‌اي شامل مسجد، ميدان، تكيه، حمام، كاروانسراها، خانقاه، قنات خانه و چاه آب سرد را ساخت. اين بنا در زمره مهمترين وارزنده ترين اقدامات خيرخواهانه حاكم يزد در دوران تيموري به شمار مي رود.

مسجد امير چخماق واقع در ضلع جنوبي ميدان اميرچخماق است كه در تاريخ‌ يزد به نام مسجد جامع نو و يا مسجد دهوك نيز خوانده شده‌است و در سال ۸۴۱ هـ. ق احداث گرديد. اين مسجد بي شك از  حيث شكوه، عظمت، زيبايي، وسعت، اهميت و اعتبار بهترين و معتبرترين مسجد پس از مسجد جامع شهر يزد است.

گنبد مسجد اميرچخماق با كاشي سبز رنگ پوشيده شده كه خميده و ترك‌دار است و اطراف آن، كتيبه‌اي از يكي از سوره‌هاي قرآن كريم به خط زيباي كوفي وجود دارد. سردر شرقي مسجد، كتيبه‌اي از كاشي معرق به خط «محمد الحكيم» دارد. گرم خانه يا جماعت‌خانه‌ي بنا نيز دو در چوبي دارد كه بر دو لنگه‌ي آن، عبارت‌هاي «لااله الا الله»، «محمد رسول‌الله» و «علي ولي‌الله» به خط نسخ و ميان دو كتيبه، كنده‌كاري شده است. همچنين مسجد مأذنه مستطيل شكل آجري دارد كه بر ورودي ضلع شرقي مسجد مشرف است. محراب مسجد پوشيده از نقوش معرق و مقرنس است و در وسط آن سنگ مرمر بسيار زيبايي وجود دارد كه شكوه هنر كاشيكاري ايرانى ـ اسلامى را به نمايش مي گذارد.

اين مسجد داراي دو شبستان زمستاني و تابستاني است كه در قسمت زمستاني مسجد در سوي دالان ورودي قرار دارد كه نور آن با سنگ مرمر تامين مي شود. شبستان تابستاني آن در (بالاي محراب) بادگير بسيار زيبايي واقع شده است.

منبع: سايت راهنماسفر